niedziela, 3 maja 2020

3 majowy dzień świąteczny.

    Święto Narodowe Trzeciego Maja
 229 rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja

Obraz Jana Matejki "Konstytucja 3 Maja 1791" w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie. Fot. PAP/Reprodukcja
https://dzieje.pl/aktualnosci/rocznica-uchwalenia-konstytucji-3-maja
Ilustracja 
Konstytucja 3 maja a właściwie Ustawa Rządowa z dnia 3 maja uchwalona została 3 maja 1791 roku. Ustawa reguluje ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Powszechnie przyjmuje się, że Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesną, spisaną konstytucją

Rękopisy i pierwsze publikacje Konstytucji 3 maja

W Archiwum Głównym Akt Dawnych przechowywane są trzy oryginalne rękopisy Konstytucji 3 maja. Rękopisy Konstytucji nie stanowią wyodrębnionej pozycji (osobnej książki) lecz wchodzą w skład obszernych ksiąg zawierających zestawy dokumentów z tamtej epoki (np. księga Metryki Litewskiej, w której zawarta jest Konstytucja liczy 722 strony, przy czym zapis Konstytucji zawarty jest tylko na jej 8 stronach: od 75 do 82)

Rękopisy Konstytucji 3 maja zawarte są w:
  • księdze Metryki Litewskiej – rękopis spisany na kartach o wymiarach 40 x 25 cm, zaopatrzony jest w podpisy marszałków i członków deputacji konstytucyjnej. Egzemplarz przechowywany był najprawdopodobniej w Bibliotece Królewskiej
  • księdze Archiwum Publicznego Potockich - rękopis spisany na kartach o wymiarach 40 x 25 cm, zaopatrzony jest w podpisy marszałków i członków deputacji konstytucyjnej. Egzemplarz przechowywany był przez członków rodziny Potockich
  • księdze Archiwum Sejmu Czteroletniego - rękopis spisany na kartach o wymiarach 23,5 x 39 cm, zaopatrzony jest w podpisy marszałków. Egzemplarz przechowywany był przez sekretarzy sejmowych              
W przeciągu jednego roku od uchwalenia, Konstytucja 3 maja została wydana w Polsce czternaście razy, w łącznej ilości 20-30 tysięcy egzemplarzy. Przedruki ukazywały się także w gazetach (np. w „Gazecie Narodowej i Obcej”)Informacje o uchwaleniu Konstytucji szybko zaczęły się ukazywać w prasie europejskiej. Już 15 maja 1791 wzmianka o tym wydarzeniu ukazała się w „Gazecie Lejdejskiej”. 20 maja informacje na ten temat podały: „The Times” oraz „The Morning Chronicle”. W czerwcu 1791 w trzech brytyjskich gazetach ukazał się przetłumaczony tekst Konstytucji 3 maja
[źródło: WIKIPEDIA]